2024-03-29T10:24:03Z
http://rvt.agri-peri.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=25634
روستا و توسعه
1563-3322
1563-3322
1399
23
1
نقش اعتبارات کشاورزی در ماندگاری جمعیت روستایی: مطالعه موردی سکونتگاههای روستایی ناحیه کاشان
مصطفی
طالشی
محمود
گنجی پور
در مباحث توسعه روستایی، انتظار میرود که اقدامات دولت در اعطای اعتبارات کشاورزی به تثبیت جمعیت روستایی بینجامد. در پژوهش کاربردی و کمّی حاضر، نقش اعتبارات کشاورزی در ماندگاری جمعیت روستایی در سکونتگاههای روستایی ناحیه کاشان بررسی شد. روششناسی پژوهش استقرایی و روش تحقیق بهگونه توصیفی- تحلیلی با رویکردی تطبیقی بود. جامعه آماری شامل روستاهای ناحیه کاشان و حجم نمونه دربرگیرنده 574 نفر بود. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و روشهای آماری توصیفی و استنباطی صورت گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که تفاوت میانگینها بین دو گروه برخوردار و نابرخوردار از اعتبارات در چهار متغیر بهبود کشاورزی، افزایش رضایتمندی، بهبود وضعیت اقتصادی و افزایش فرصتهای اشتغال روستاییان به لحاظ آماری معنیدار است، اما رابطه این دو نوع متغیر مستقل (اعتبارات و متغیرهای چهارگانه) با متغیر وابسته مهاجرت معنیدار نیست. بدین ترتیب، میتوان نتیجه گرفت که ارتباطی ضعیف میان نگهداشت جمعیت و اعطای اعتبارات کشاورزی در سکونتگاههای روستایی ناحیه کاشان حاکم است.
اعتبارات
جمعیت
کشاورزی
سکونتگاههای روستایی
کاشان (ناحیه)
2020
05
21
1
25
http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_121816_d5572c327c783ed9f121922a0ade7dfa.pdf
روستا و توسعه
1563-3322
1563-3322
1399
23
1
تحلیل راهبردی نقش مرکز محلهها در توسعه پایدار گردشگری روستایی: مطالعه موردی روستای میانرز فومن
احمد
دانائی نیا
زهره
بیگی
نوع معماری مراکز محله در روستاهای واجد ارزش تاریخی میتواند ضمن ایجاد محیط مطلوب برای روستاییان، به رونق اقتصاد روستایی بینجامد و زمینهساز توسعۀ روستا باشد. طی دهههای اخیر، در برنامهریزیهای راهبردی نیز بر نقش محلهها بهعنوان محور اصلی توسعه تأکید شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی نقش مرکز محله در ارتقای گردشگری روستایی و بهرهمندی از ظرفیتهای آن بهمنظور توسعۀ این صنعت در روستای میانرز شهرستان فومن بود و در این راستا، سه پرسش مطرح شد: «شاخصههای گردشگری پایدار روستایی کدامند؟»، «توسعۀ مرکز محله چگونه در گردشگری پایدار روستا مؤثر خواهد بود؟» و «ظرفیتها و محدودیتهای مرکز محله در گردشگری پایدار کدامند؟». روش پژوهش، بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی بود. گردآوری اطلاعات بهشیوههای کتابخانهای، مطالعات میدانی، مصاحبه و پرسشنامۀ باز صورت گرفت؛ و تحلیل دادهها نیز بهروشهای سوات (SWOT) و فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) انجامشد. در ارزیابی نهایی، مجموع امتیاز عوامل داخلی بیانگر بیشتر بودن نقاط قوت نسبت به نقاط ضعف بود؛ و مجموع امتیاز عوامل خارجی نیز بیشتر بودن فرصتهای توسعۀ محله نسبت به تهدیدها را نشان میداد. نتایج مبین نقش بالای مرکز محله در توسعۀ گردشگری روستای میانرز از طریق توسعۀ اقتصادی، مشارکت ساکنان، افزایش رفاه اجتماعی، احساس امنیت، ارتقای آموزش و دانش زیستمحیطی بود، که با برقراری تعادل میان ابعاد زیستی، اجتماعی و اقتصادی، اتخاذ راهبرد تهاجمی، تقویت نقاط قوت و بهرهمندی از فرصتهای موجود (مانند گسترش واحدهای خدماتی، بهبود واحدهای اقامتی و ارتقای کیفیت مسیرهای سواره و پیاده) تحقق مییابد.
گردشگری پایدار
مرکز محله
سوات (SWOT)
میانرز(روستا). فومن (شهرستان)
2020
05
21
27
56
http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_121817_e727cb2d25a3e18a1732c50c514cd88a.pdf
روستا و توسعه
1563-3322
1563-3322
1399
23
1
عوامل اثرگذار بر گرایش جوانان روستایی به اشتغال در بخش کشاورزی: مطالعه موردی بیرانشهر، استان لرستان
فرشته
حافظی
مهدی
رحیمیان
سعید
غلامرضایی
در پژوهش پیمایشی و کاربردی حاضر، عوامل مؤثر بر گرایش جوانان روستایی به اشتغال در بخش کشاورزی بررسی شد. پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود و جامعه آماری آن را جوانان 15 تا 24 ساله منطقه بیرانشهر واقع در استان لرستان تشکیل میدادند (1404N=). با استفاده از رابطه کوکران، حجم نمونه 181 نفر برآورد شد. نأیید روایی و پایایی ابزار تحقیق، بهترتیب، به روش اعتبار محتوایی و با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ صورت گرفت و تحلیل دادهها با نرمافزار SPSS انجام شد. نتایج بررسی نشان داد که گرایش جوانان روستایی به اشتغال در بخش کشاورزی در حد متوسط است؛ همچنین، بر اساس نتایج تحلیل مسیر، متغیرهای اثرگذار بر گرایش جوانان روستایی به اشتغال در بخش کشاورزی، بهترتیب، عبارتاند از میزان آگاهی در زمینه کشاورزی، نگرش نسبت به کشاورزی، استفاده از منابع اطلاعاتی برای افزایش آگاهی در زمینه کشاورزی، ویژگیهای اجتماعی، ویژگیهای اقتصادی، ویژگیهای فردی و وجود نمونههای موفق و فعالیتهای تولیدی در روستا.
جوانان روستایی
اشتغال
بخش کشاورزی
گرایش
بیرانشهر (منطقه)
لرستان (استان)
2020
05
21
57
78
http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_121818_f8c2eb543137e6b54bffbdcb38d8e455.pdf
روستا و توسعه
1563-3322
1563-3322
1399
23
1
بررسی کارآیی فنی تعاونیهای روستایی استان سیستان و بلوچستان با روش تحلیل پوششی دادههای فازی (FDEA)
نصرت
نظری پور
سید مهدی
حسینی
با توجه به نقش مهم تعاونیهای روستایی در توسعه اقتصادی روستا، ارزیابی عملکرد این سازمانها و شرکتها بسیار اهمیت دارد. از اینرو، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی کارآیی فنی شرکتهای تعاونی روستایی حوزه سیستان و بلوچستان با استفاده از روش تحلیل پوششی دادههای فازی (FDEA) و مقایسه آن با روش تحلیل پوششی کلاسیک بود. بدین منظور، اطلاعات مورد نیاز ۵۲ شرکت تعاونی روستایی فعال در استان سیستان و بلوچستان طی سال 1395 جمعآوری و تحلیل شد. شاخصهای مورد استفاده در پژوهش شامل سه ورودی (هزینههای جاری، سرمایه و تعداد فروشندگیها) و یک خروجی (سود) بود. نتایج نشان داد که بر اساس نتایج کاربرد روش تحلیل پوششی دادههای فازی، سه شرکت و روش تحلیل پوششی دادههای کلاسیک، نُه شرکت کارآ ارزیابی شدند؛ همچنین، میانگین کارآیی در روش سنتی 55 درصد و در روش فازی ۳۲ درصد بهدست آمد. با وجود پایین بودن کارآیی شرکتها در برآوردهای هر دو روش، قدرت تفکیک روش فازی بالاتر بود. بنابراین، پیشنهاد میشود که با مقایسه شرکتهای ناکارآ با کارآ، نسبت به بهرهبرداری بهتر از منابع برای ارتقای کارآیی شرکتهای ناکارآ اقدام شود.
کارآیی فنی
برش آلفا
تعاونیهای روستایی
تحلیل پوششی دادههای فازی (FDEA)
سیستان و بلوچستان (استان)
2020
05
21
79
94
http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_121819_920d5b1b757e5c6243409f5febbe4595.pdf
روستا و توسعه
1563-3322
1563-3322
1399
23
1
بررسی تطبیقی کیفیت زندگی ذهنی در روستاهای هدف و غیرهدف گردشگری تاریخی - فرهنگی شهرستان مرودشت
ندا
علی یاری
آیت اله
کرمی
مریم
شریف زاده
در قرن ۲۱، گردشگری بهعنوان صنعت شماره یک به بزرگترین صنعت جهان مبدل شده است. طی دهههای اخیر، کیفیت زندگی ساکنان مناطق گردشگری در کانون توجه برنامهریزان قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اثرات گردشگری در کیفیت زندگی این بخش از جمعیت کشور، هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی کیفیت زندگی ذهنی در روستاهای هدف و غیرهدف گردشگری تاریخی- فرهنگی شهرستان مرودشت به روش توصیفی- تحلیلی بود. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامهای محققساخته بوده، که روایی آن با کسب نظر اساتید دانشگاهی تأیید شد؛ همچنین، ضریب آلفای کرونباخ 78/0 تا 89/0 نشان از پایایی مناسب و قابل قبول سازههای پرسشنامه داشت. بر اساس یافتههای پژوهش، میانگین کیفیت زندگی ذهنی ساکنان روستاهای هدف گردشگری در عوامل دارایی، معیشت محلی و هزینه، تغذیه و سلامت بهگونهای معنیدار بالاتر و در عوامل اجتماع محلی و کالبدی بهگونهای معنیدار پایینتر از ساکنان روستاهای غیرهدف گردشگری است؛ در کل، کیفیت زندگی ذهنی در روستاهای هدف گردشگری در ابعاد اقتصادی و اجتماعی در سطح بالاتر و در بعد زیستمحیطی در سطح پایینتر از روستاهای غیرهدف گردشگری است؛ با این همه، وضع کیفیت زندگی ذهنی ساکنان روستاهای هدف گردشگری مطلوبتر از ساکنان روستاهای غیرهدف گردشگری است.
کیفیت زندگی ذهنی
گردشگری روستایی
مرودشت (شهرستان)
2020
05
21
95
118
http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_121820_ae95869e1fcdb149c9f1a2b213ecf0be.pdf
روستا و توسعه
1563-3322
1563-3322
1399
23
1
تأثیر تغییر سیاستهای یارانهای بر فقر غذایی در جامعه روستایی استان فارس در فاصله سالهای 1387 تا 1393
عبدالرسول
شیروانیان
در ایران، در آذرماه سال 1389، سیاست اعطای یارانه از رویکرد همگانی به رویکرد هدفمند تغییر کرد. بدیهی است این تغییر سیاست بر وضعیت فقر غذایی در جامعه روستایی تأثیر میگذارد. از اینرو، هدف مطالعه حاضر بررسی پیمایشی تأثیر این تغییر سیاست بر فقر غذایی در جامعه روستایی استان فارس بود. در این راستا، از هرم غذایی بهعنوان راهنمای برنامه غذایی متعادل و از شاخصهای فقر غذایی در چارچوب رویکرد چندبعدی فقر شامل شاخص نسبت سرشمار و شاخص نسبت شکاف فقر غذایی استفاده شد. دادههای لازم از طرح هزینه- درآمد خانوارهای روستایی در سالهای 1387، 1389، 1391 و 1393 بهدست آمد. نتایج نشان داد که سیاستهای یارانهای (صرفنظر از نوع آن) ابزاری مؤثر برای کاهش نرخ و عمق فقر غذایی در گروههای غذایی جامعه روستایی است؛ همچنین، تغییر در سیاست یارانهای موجب افزایش 98/10 درصدی نرخ فقر غذایی و 02/23 درصدی عمق فقر غذایی در گروه چربیها و نیز بهترتیب، افزایش 10/10 و 31/29 درصدی در گروه قندها و کاهش 03/31 و 17/38 درصدی در گروه غلات شده است. بر این اساس، در راستای بهبود و ارتقای اثربخشی سیاست هدفمندی یارانهها در مقابله با فقر غذایی، پرداختن به ابزارهای تکمیلی از قبیل سیاستهای جبرانی و افزایش سطح سواد تغذیهای خانوارها ضروری مینماید.
یارانه
فقر غذایی
رویکرد چندبعدی فقر
هرم غذایی
فارس (استان)
2020
05
21
119
150
http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_121821_505f161405b2094004d8ae7a68fbb079.pdf
روستا و توسعه
1563-3322
1563-3322
1399
23
1
تحلیل موانع اجرای طرح هادی در مناطق روستایی شهرستان تبریز
حسن
خدایی استیار
علی
اسدی
فریده
امانی
در چند دهه گذشته، با توجه به اهمیت توسعه روستایی در فرآیند توسعه ملی، روستاهای ایران پیوسته شاهد تغییرات نسبتاً زیادی در حیات خود و ساکنانشان بوده و در این راستا، رویکردهای گوناگون برای دستیابی به اهداف توسعه روستایی در کانون توجه قرار گرفته است؛ یکی از مهمترین این رویکردها اجرای طرح هادی روستایی است. علیرغم اهداف و برنامههای اولیه این طرح برای توسعه روستاها در مناطق مختلف کشور، شواهد نشان میدهد که در عمل، تهیه و اجرای آن با مشکلات متعدد در ابعاد مختلف روبهرو شده است. هدف پژوهش حاضرتحلیل و بررسی موانع اجرای طرح هادی در مناطق روستایی شهرستان تبریز بود و جامعه آماری آن را تمامی سرپرستان خانوارهای روستایی در کلیه روستاهای بالای سیصد خانوار این شهرستان که در آنها، طرح هادی روستایی تا پایان سال 1390 اجرا و تکمیل شده بود، تشکیل میداد (37632N=)؛ از آن میان، با بهرهگیری از رابطه کوکران، 362 سرپرست خانوار بهعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای دستیابی به نمونه و تکمیل پرسشنامهها، از روش نمونهگیری طبقهای با انتساب متناسب بهره گرفته شد. بعد از تأیید روایی محتوایی پرسشنامه بهمنظور تعیین قابلیت اعتماد ابزار تحقیق، پیشآزمون انجام شد و مقدار آلفای کرونباخ محاسبهشده برای مؤلفههای اصلی پرسشنامه 71/0 بهدست آمد. بهمنظور شناسایی شاخص عاملهای مرتبط با سازه «مشکلات اجرای طرح هادی در مناطق روستایی شهرستان تبریز»، از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. نتایج بهدستآمده حاکی از آن بود که پنج عامل مدیریتی- برنامهریزی، کالبدی، زیستمحیطی، دانشی- اطلاعاتی و فنی در حدود 73/71 درصد از واریانس کل را تبیین میکنند. همچنین، اولویتبندی گویههای مشکلات اجرای طرح هادی نشان داد که سه گویه عدم مشارکت روستاییان در فرآیند مدیریت طرحها، عدم تناسب طرح با نیازها و مسائل اصلی روستاییان، و عدم آشنایی مدیران، پیمانکاران و مشاوران طرحها با محیطهای روستایی، بهترتیب، رتبههای اول تا سوم را به خود اختصاص دادند.
طرح هادی روستایی
موانع اجرای طرح
تبریز (شهرستان)
2020
05
21
151
173
http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_121854_802bf15343cbfc06d3d8bd78676741cf.pdf